Τι είναι το sushi;
Αυτολεξεί σημαίνει «ρύζι με ξύδι», το οποίο συνδυάζεται με ψάρι ή θαλασσινό και λαχανικά και συνήθως σερβίρεται με σάλτσα σόγιας, wasabi και πιπερόριζα. Αρχικά, αποτελούσε μια τεχνική συντήρησης ψαριών στην Ιαπωνία τον 7ο αιώνα, κατά την οποία τύλιγαν το ψάρι μέσα σε ρύζι που είχε υποστεί ζύμωση και με αυτόν τον τρόπο μπορούσαν να το αποθηκεύσουν για μήνες. Από τον 18ο αιώνα ξεκίνησε να καταναλώνεται με τον τρόπο που γνωρίζουμε και μέχρι και σήμερα συνεχίζει να εξελίσσεται γευστικά.
Ποια είναι τα βασικά είδη;
Το sushi διακρίνεται σε πολλά και διαφορετικά είδη, τα οποία συνήθως έχουν ως βασικό συστατικό το ψάρι ή το θαλασσινό – είτε σε ωμή, είτε σε ψημένη μορφή. Τα βασικότερα είναι τα εξής:
- Sashimi: Είναι ένα λεπτοκομμένο κομμάτι ωμού ψαριού, συνήθως μαριναρισμένου, που συνοδεύεται μόνο από σάλτσα σόγιας και wasabi.
- Maki sushi: Είναι η απλούστερη και η πιο δημοφιλής μορφή του, όπου τα λαχανικά, το ψάρι ή το θαλασσινό και το ρύζι είναι τυλιγμένα σε φύκια nori με την μορφή ρολού.
- Inside out: Εδώ τα λαχανικά, το ψάρι ή το θαλασσινό και το φύκι nori είναι τυλιγμένα στο ρύζι με την μορφή ρολού. Συνήθως διακοσμείται με αυγοτάραχο (tobiko), σουσάμι και κάποια σως.
- Nigiri sushi: Είναι ένα λεπτοκομμένο φιλέτο ωμού ψαριού πάνω σε μια μπαλίτσα ρυζιού. Όπως και στο sashimi, μοναδικό συνοδευτικό αποτελεί η σάλτσα σόγιας
- Temaki: Τα λαχανικά, το ψάρι και το ρύζι τυλίγονται με φύκι nori σε μορφή κώνου.
Ποια είναι η θερμιδική του αξία;
Η αλήθεια είναι πως δεν μπορεί να προσδιοριστεί η ακριβής θερμιδική του αξία, καθώς διαφοροποιείται αρκετά ανάλογα με το είδος που θα επιλέξουμε. Για παράδειγμα, ένα τεμάχιο Nigiri αποδίδει περίπου 30kcal, ενώ ένα τεμάχιο Maki sushi roll μπορεί να ξεκινάει από τις 25kcal και να φτάνει στις 90kcal, λόγω προσθήκης ζάχαρης ή σως υψηλής περιεκτικότητας σε λίπος. Συνεπώς, εάν θέλετε να επιλέξετε ένα χαμηλότερο ενεργειακά γεύμα μπορείτε να αποφύγετε είδη που περιέχουν σως και τηγανιτό ρύζι ή ψάρι.
Τελικά είναι υγιεινό ή ανθυγιεινό;
Είναι γνωστό πως το sushi αποτελείται από συστατικά πλούσια σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Πιο συγκεκριμένα, περιλαμβάνει τα εξής:
- Ψάρι ή θαλασσινό: Είναι πηγή καλής και εύπεπτης πρωτεΐνης, ω-3 λιπαρών οξέων, βιταμινών και μετάλλων και είναι ένα από τα λίγα τρόφιμα που περιέχει φυσικά την Βιταμίνη D. Συμβάλλει στην πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων, αυτοάνοσων ασθενειών και απώλειας μνήμης και όρασης.
- Λαχανικά: Είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και άφθονα αντιοξειδωτικά, αποτελώντας με αυτό τον τρόπο ασπίδα για τον ανθρώπινο οργανισμό
- Wasabi: Το αυθεντικό είναι πλούσιο σε ασβέστιο, μαγνήσιο, πρωτεΐνη, βιταμίνη C και Α και ισοθειοκυανικές ενώσεις. Έχει αντιβακτηριδιακές, αντιφλεγμονώδεις και αντικαρκινικές ιδιότητες. Ωστόσο, επειδή το φρέσκο wasabi χάνει την γεύση του πολύ γρήγορα, πολλά εστιατόρια δεν χρησιμοποιούν το γνήσιο, άλλα μικτές σκόνες ή έτοιμες πάστες που υπολείπονται σε θρεπτικά συστατικά.
- Φύκια Νοri: Είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και το 44% του βάρους τους είναι πρωτεΐνη. Περιέχουν ενώσεις που καταπολεμούν τους ιούς και τη φλεγμονή.
- Τζίντζερ: Αποτελεί καλή πηγή καλίου, μαγνησίου, χαλκού και μαγγανίου. Μπορεί να βελτιώσει τη μνήμη και να βοηθήσει στη μείωση της ναυτίας, της χοληστερόλης και του μυϊκού και του εμμηνορρυσιακού πόνου.
- Σάλτσα σόγιας: Πλούσια σε πρωτεΐνη, μαγνήσιο, σίδηρο, ψευδάργυρο και σελήνιο. Προστατεύει από ορισμένες μορφές καρκίνου και μπορεί να επηρεάσει θετικά την γονιμότητα. Παρόλα αυτά, έχει υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου και υπέρτασης. Εκτός αυτού, έχει συσχετισθεί με αρνητική επίπτωση στην λειτουργία του πεπτικού συστήματος και του θυρεοειδή.
- Ξύδι ρυζιού: Έχει αντισηπτικές ιδιότητες και καταπολεμά τη χοληστερίνη.
Τι χρειάζεται να προσέξετε;
Δεν πρέπει να ξεχνάτε πως η κατανάλωση του sushi θα πρέπει να εντάσσεται στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής και να γίνεται με μέτρο. Αυτό γιατί παρόλο που τα ψάρια και τα θαλασσινά αποτελούνται από πληθώρα θρεπτικών συστατικών, ορισμένα περιέχουν υψηλά ποσοστά βαρεών μετάλλων λόγω της θαλάσσιας ρύπανσης. Τα είδη θαλασσινών που έχουν χαμηλότερες ποσότητες είναι ο σολομός, το καβούρι, το χέλι και το χταπόδι και συνίσταται να προτιμώνται συγκριτικά με άλλα, όπως για παράδειγμα τον τόνο και τις γαρίδες.
Παράλληλα, χρειάζεται να προσέξετε την ποσότητα σάλτσας σόγιας που θα καταναλώσετε με το γεύμα σας, καθώς όπως έχει ήδη αναφερθεί περιέχει υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο (αλάτι). Αντ’ αυτής, μπορείτε να προτιμήσετε το wasabi που είναι πλούσιο σε ευεργετικές ουσίες και θα δώσει μια πικάντικη νότα στο φαγητό σας.
Τέλος αλλά το πιο σημαντικό, πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή από τις εγκυμονούσες και όχι μόνο, καθώς η κατανάλωση ωμού ψαριού θέτει σε κίνδυνο επιμόλυνσης από παράσιτα, τα οποία μπορούν να οδηγήσουν σε τοξοπλάσμωση -μία λοίμωξη που μπορεί να βλάψει το έμβρυο, αλλά και τον άνθρωπο.