Πόσες φορές δεν αναρωτηθήκατε εσείς οι ίδιοι ή δεν ακούσατε κάτι παρόμοιο με τα παρακάτω από κάποιων φίλο, συγγενή ή συνάδερφο;
Η φίλη μου έκανε την κυκλική δίαιτα και έχασε 7 kg. Θα την κάνω και εγώ…
Όταν κάνεις δίαιτα δεν πρέπει να γυμνάζεσαι…
Τρώω μόνο μία φορά την ημέρα και παχαίνω…
Κάθε φορά που προσπαθώ να χάσω βάρος, χάνω 2-3 kg και δεν μπορώ να χάσω άλλα…
Θέλω να χάσω 20 kg και δεν αξίζει η προσπάθεια…
Είμαι χοντρός γιατί έχω χαμηλό μεταβολισμό…
Μην πίνεις νερό όταν κάνεις δίαιτα!…
Δεν έφαγα τίποτα για 2 ημέρες και έχασα 2 kg…
Το ψωμί, τα μακαρόνια, οι πατάτες παχαίνουν…
Έχασα 10 kg και χωρίς να τρώω στη συνέχεια τα ξαναέβαλα…
Πόσες φορές δεν μπήκατε στην πειρασμό να κάνετε κάτι τέτοιο; Το επιπλέον σωματικό βάρος απασχόλησε από πολύ νωρίς την επιστημονική κοινότητα. Γι αυτό και επιστήμονες ανά τον κόσμο επινόησαν διάφορες μεθόδους αλλά και δίαιτες πιστεύοντας στην πιθανή επίλυση του προβλήματος των παραπανίσιων κιλών. Πολλές από τις διάσημες πλέον δίαιτες, παρόλο που χρονολογούνται από πολύ παλιά, έχουν εφαρμογή ακόμα και σήμερα. Ας δούμε μερικές από αυτές.
Δίαιτα Atkins
Από τις πιο διάσημες δίαιτες, μια και από την στιγμή που πρωτοπαρουσιάστηκε μέχρι σήμερα ακολουθείται από πολλούς ανθρώπους στην προσπάθειά τους για μεγάλη απώλεια κιλών σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η βασική της φιλοσοφία είναι ο ιδιαίτερα αυστηρός περιορισμός των υδατανθράκων, σε ποσότητα όχι μεγαλύτερη από 20 γραμμάρια την ημέρα. Είναι δηλαδή μία δίαιτα που δεν περιέχει σχεδόν καθόλου υδατάνθρακες (που υπό κανονικές συνθήκες πρέπει να καλύπτει το 50% των θερμιδικών μας αναγκών), ενώ έχει υψηλά ποσοστά λίπους και πρωτεϊνών. Η δίαιτα αυτή ευνοεί την παραγωγή κετονών, λόγω της έλλειψης των υδατανθράκων και αυξάνει την διούρηση, που φυσιολογικά συνεπάγεται απώλεια υγρών από το σώμα. Τα ποσοστά των βασικών θρεπτικών αυτής της δίαιτας είναι 5-10% για τους υδατάνθρακες, 20-30% για τις πρωτεΐνες και 60-75% για το λίπος και η μέση διάρκεια συστήνεται για 14 ημέρες.
Δίαιτα Ζώνης
Η δίαιτα, που αν και στηρίζεται περίπου στις ίδιες αρχές με την δίαιτα Atkins. Συνδυάζει τους χαμηλούς υδατάνθρακες με τις πιο σωστές ποσότητες λίπους και πρωτεΐνης. Έχει και αυτή αρκετό κρέας, αλλά περισσότερα φρούτα, λαχανικά και σαλάτες από τη δίαιτα Atkins. Και αυτή η δίαιτα όμως αποσκοπεί στην φαινομενικά γρήγορη απώλεια κιλών μέσα από την παραγωγή κετονών και την απώλεια υγρών.
Δίαιτα Scarsdale
Δίαιτα που στηρίζεται στην υψηλή πρόσληψη πρωτεϊνών, σε συνδυασμό βέβαια με πολύ χαμηλές θερμίδες και πολύ χαμηλή λήψη λίπους. Προσφέρει 750-1000 θερμίδες την ημέρα με ισόποση κατανομή λίπος – πρωτεΐνης και υδατάνθρακες (35-30-35%) με χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, σίδηρο, βιταμίνες. Βασικός στόχος της είναι να αυξήσει την θερμογένεση, αλλά με αμφίβολα αποτελέσματα. Χρησιμοποιείται για 14 ημέρες μόνο και υπόσχεται απώλεια 10 κιλών σε αυτό το διάστημα, ενώ παρουσιάζει κίνδυνο αφυδάτωσης του οργανισμού.
Δίαιτα Beverly Hills ή των καλλιτεχνών
Δίαιτα όχι πολύ διαδεδομένη, αλλά αρκετά περίεργη και αναποτελεσματική. Στηρίζεται στην κατανάλωση φρούτων (πολλές φορές αποκλειστικά εξωτικών), με στόχο τα ένζυμα των φρούτων να κάνουν το σώμα πιο αποδοτικό ως προς τις καύσεις του. Έτσι το άτομο που ακολουθεί αυτή τη δίαιτα πρέπει να τρώει για 10 ημέρες αποκλειστικά φρούτα, σε συνδυασμό με δημητριακά πολύ υψηλά σε φυτικές ίνες, σουσάμι αλλά και άλλους σπόρους. Προσφέρει 900-1000 θερμίδες καθημερινά, με 90-95% από τους υδατάνθρακες και 5% από τις πρωτεΐνες. Προκαλεί διάρροιες και εφαρμόστηκε κυρίως σε φάρμες από καλλιτέχνες που απομονώνονται κυρίως για ξεκούραση και χαλάρωση.
Μονοφαγικές δίαιτες
Αυτές οι δίαιτες στηρίχτηκαν σε μια λανθασμένη άποψη ότι όταν τρώμε μόνο φρούτα ή κοτόπουλο ή ρύζι το σώμα χάνει περισσότερα κιλά. Οι πιο γνωστές ήταν οι δίαιτες των Ρόζενφελντ (μόνο κατανάλωση πατάτας) και του Κέμπνερ (μόνο κατανάλωση ρυζιού). Όλες οι μονοφαγικές δίαιτες είναι μονότονες με συνέπεια να οδηγούν το άτομο που τις ακολουθεί σε υπερφαγικές και βουλιμικές τάσεις με ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα. Ακόμα είναι δίαιτες σαφώς όχι θερμιδικά πλήρεις, φτωχές σε πολλές βιταμίνες και μέταλλα. Ακόμα κάποιες από αυτές προκαλούν κόπωση του παγκρέατος και αύξηση της τιμής της γλυκόζης.
Εν κατακλείδι
Όπως προαναφέρθηκε, οι παραπάνω δίαιτες χρονολογούνται από πολύ παλιά. Παρόλα αυτά όμως πολλές από αυτές, όπως η δίαιτα του Atkins, βρίσκουν ευρεία εφαρμογή ακόμη και σήμερα. Σίγουρα καμία από αυτές τις δίαιτες δεν είναι η μαγική δίαιτα είτε λόγω της επανάκτησης του βάρους του ατόμου είτε λόγω των ανεπιθύμητων συνεπειών που είχε η γρήγορη απώλεια του σωματικού τους βάρους. Καμία από τις παραπάνω δίαιτες δε δίνει σωστά και υγιεινά το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη ότι κάθε άνθρωπος έχει το δικό του μεταβολικό ρυθμό, συνήθειες, προτιμήσεις και τρόπο ζωής και επομένως τη δική του δίαιτα. Μια τέτοια δίαιτα πρέπει να χαρακτηρίζεται από ποικιλία, γευστικότητα, απλότητα στον τρόπο παρασκευής των γευμάτων, αλλά και στην επιλογή των τροφίμων, έτσι ώστε να έχει διάρκεια και να βοηθήσει το άτομο να αποκτήσεις σωστές διατροφικές συνήθειες εφόρου ζωής.
